به گزارش خبرنگار ایرنا، محمد مهدی برادران شامگاه یکشنبه در دومین آیین تجلیل از مشاهیر و نام‌آوران فرش دستباف کشور در سالن همایش‌های شهرداری قم طی سخنانی اظهار داشت: ما میراث‌دار هنر فاخر فرش دستباف هستیم، تجارت این صنعت توانسته ریشه‌های مختلفی در تبادل با جهان داشته باشد.
وی با بیان اینکه امروز اگر فرش ماشینی ایران در دنیا شناخته شده، مرهون تلاش‌های بازرگانان فرش دستباف است، خاطرنشان کرد: بسیاری از صنایع کشور وام‌دار صنعت فرش دستباف است.
معاون وزیر صمت با بیان این مطلب که اکنون تجارت فرش دستباف به حوزه تجارت بین‌الملل گِره خورده است بیان داشت: به منظور توسعه فرش دستباف کشور، طرح‌های بسیار خوبی دنبال می‌شود که بازاریابی بین‌المللی از طریق فضای الکترونیک یکی از این طرح‌هاست.
وی طرح شناسنامه‌دار کردن فرش‌دست‌باف را مورد اشاره قرار داد و یادآور شد: اگر در فرش، شناسنامه نداشته باشیم، هویت این صنعت مفقود خواهد شد.
برادران همچنین بافندگان فرش دستباف را اصلی‌ترین عامل در پیشرفت این هنر صنعت توصیف کرد و گفت: بافندگان فرش‌دست‌باف مزدی که دریافت می‌کنند حتی یک پنجم حق‌شان هم نیست.
وی تصریح کرد: بافندگان فرش، نیروهای در خانه مانده و ضعیفی نیستند، بلکه هنرمندانی هستند که بهترین اثرهای هنری را می‌آفرینند.
وی ارتقای جایگاه بافندگان فرش را ضروری خواند و بیان کرد: باید هر ایده‌ای که منجر به رفع مشکلات بافندگان می‌شود را دنبال کنیم.
معاون وزیر صمت، مساله ساختار، مرکز ملی فرش را از دغدغه‌های دولت سیزدهم عنوان کرد و گفت: شهید آیت‌الله رئیسی از تاکیدهایی که به سازمان امور استخدامی داشت، به سرانجام رساندن این موضوع لاینحل بود.
وی ادامه داد: خوشبختانه این ساختار تثبیت شد و مرکز ملی فرش ذیل حوزه مقام عالی وزارت صمت به تایید نهایی رسید.
فرش دست‌بافت با معارف دینی آمیخته است
نماینده قم در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه فرش دستباف صرفا یک هنر و صنعت نیست، بلکه با آموزه‌ها و معارف دینی نیز عجین و آمیخته شده است، گفت: فرش دستباف نقش مهمی در خوشه اشتغال و زنجیره تولید ایفا می‌کند.
حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنوری با اشاره به اینکه حدود ۲ میلیون نفر در صنعت فرش دستباف کشور اشتغال دارند اظهار کرد: در صورت رفع موانع موجود در تولید فرش، این تعداد به چندین برابر قابل افزایش است.
وی با یادآوری اینکه، در صنعت فرش مجموعه‌ای از انواع هنرها و نیروهای متخصص به کار گرفته می‌شود تصریح کرد: سرپنجه افراد بی‌بضاعت و آسیب‌پذیر بیشترین نقش را در صنعت فرش دستباف دارد.
وی با بیان اینکه فرش دستباف نیازی به تمرکز گرایی ندارد و بخش‌هایی از کار با برون‌سپاری قابل انجام است افزود: وظیفه حاکمیت است که بافندگان فرش دستباف را حمایت کند، ولی کارآفرینان این عرصه به نیابت از حکومت و با هزینه‌های خود ایجاد اشتغال می‌کنند.
نماینده قم در مجلس شورای اسلامی همچنین با اشاره به برخی از مسائل حوزه فرش دستباف خاطرنشان کرد: مرجوع کردن فرش‌های دستباف صادراتی که برای تعمیر باید به کشور بازگردد و بار دیگر به مشتریان ارسال شود، از این مسائل می‌باشد.
وی یادآور شد: ارزش افزوده و درآمدی که این کار دارد، از درآمد حاصل از صادرات اولیه همان فرش کمتر نیست.
ذوالنوری تامین مواد اولیه فرش دستباف را از مشکلات این صنعت ذکر کرد و گفت: یک مافیایی در این زمینه وجود دارد همچنین مواد اولیه غیرمرغوب که در تولید فرش دستباف اصل نیز اثرگذار می‌باشد، مشکل‌هایی را پدید آورده است.
وی عدم مرغوبیت نخ را نیز از دیگر مشکل‌های فرش دستباف ذکر کرد و بیان داشت: نخ ابریشم به تناسب رشدی که باید صنعت فرش دستباف پیدا کند، توسعه و ترقی لازم را پیدا نکرده است.
نماینده قم همچنین اضافه کرد: تولید پیله و پیله‌وری فرش دستباف همچنان به روش‌های سنتی انجام می‌شود.
وی در ادامه افزود: ما در کشور از فن‌آوری روز برای تولید پیله و نخ ابریشم استفاده نکرده‌ایم، از این رو نخ ابریشم به کار رفته در فرش دستباف، نامرغوب است.
ذوالنوری گفت: بخشی از نخ ابریشم تولیدی نیز به خارج از کشور قاچاق می‌شود، و این معضل باعث افزایش قیمت مواد اولیه و تاثیر منفی در تولید محصول نهایی می‌شود.
وی مرغوب نبودن رنگ را نیز از مشکل‌های فرش دستباف برشمرد و گفت: طراحی و نقشه فرش دستباف تولیدی کشور، تنوع لازم را ندارد.
وی با تاکید بر نقش تحقیق و توسعه در صنعت فرش دستباف کشور خاطرنشان کرد: در هر صنعتی موضوع تحقیق و توسعه، بیشترین بودجه را به خود اختصاص می‌دهد.
ذوالنوری یادآور شد: وقتی مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان حل نشود، بضاعت لازم را در به دست‌آوردن بازارهای جدید دنیا نخواهند داشت.
این نماینده مجلس همچنین با اشاره به ایجاد فراکسیون فرش دستباف در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: باید مسائل فرش دستباف را به صورت تخصصی پیگیری نموده، اگر تنگناهای قانونی در این زمینه داریم نیز برطرف کنیم.
وی همچنین تضعیف جایگاه فرش‌دست‌باف را مورد اشاره قرار داد و یادآور شد: صنعت فرش مزیت رقابت اقتصادی کشور با دنیا بود، اما امروز حتی طرح و نقشه نیز قاچاق می‌شود، برخی کشورها درحال پیشی‌گرفتن از ما هستند.
وی تاکید کرد: این صنعت که در کنار سایر صادرات غیرنفتی کمک زیادی در تامین ارز و رفع کسر بودجه کشور دارد را باید حفظ کنیم.
نماینده قم تناسب نداشتن دخل و خرج دولت را کسر بودجه آشکار دانست و خاطرنشان کرد: هر میزان که هزینه‌های کشور وابسته به نفت باشد، کسر بودجه پنهان به وجود می‌آید.
وی یادآور شد: نفت سرمایه است و به هیچ وجه درآمد نیست، خرج کردن سرمایه کشور برای اداره کشور به معنای کسر بودجه است.
ذوالنوری تاکید کرد: راه نجات از کسر بودجه پنهان و تناسب و توازن در دخل و خرج کشور، توسعه صادرات غیرنفتی است، یکی از راه‌هایی که می‌تواند هم فرهنگ را صادر کند و هم موجب رفع وابستگی اقتصاد به نفت باشد، توسعه هنر صنعت فاخر فرش دستباف است.
برنامه راهبردی فرش دستباف کشور به روزرسانی شد
رئیس مرکز ملی صنایع خلاق و فرش کشور نیز با اشاره به برگزاری جلسه‌های مختلف با بخش خصوصی و تدوین برنامه راهبردی موثر در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت حوزه صنعت فرش دستباف گفت: سند قبلی که حدود پنج سال از تدوین آن گذشته بود به روزرسانی و ۴۰ درصد تغییر نیز در آن اعمال شد.
محمدرضا زارع افزود: در حوزه فرش دستباف تا سال ۱۴۰۷ به یک برنامه راهبردی رسیدیم که در آن برنامه‌های بخش‌های دولتی و خصوصی به شکل کامل مشخص شده‌است.
وی همچنین شناسنامه فرش را یکی از این برنامه‌ها عنوان کرد و گفت: طرح شناسنامه‌دار کردن فرش از سال قبل با ۱۴ کارگزاری در استان‌های مختلف آغاز شد.
وی تاکید کرد: در ابتدا می‌خواهیم طرح شناسامه‌دار کردن فرش را در صادرات الزامی کنیم، تا فرش‌های دستباف بدون شناسنامه صادر نشوند.
رئیس مرکز ملی فرش دستباف همچنین پیگیری رفع تعهد ارزی را مورد توجه قرار داد و بیان داشت: برای ورود موقت فرش دستباف، موفق شدیم تا ماده ۷۵ را از طریق هیات دولت تصویب کنیم.
وی اضافه کرد: ورود موقت فرش‌دست‌باف به منظور رفوگری از سال گذشته در حال انجام است.
زارع یادآور شد: در خصوص ورود قطعی فرش دستباف هم، لایحه مربوطه در هیات دولت است، که به زودی انجام خواهد شد.
وی همچنین در رابطه با رفع تعهدات ارزی فرش دستباف نیز تصریح کرد: آبان‌ماه سال گذشته این موضوع به سرانجام رسید، و رفع تعهد ارزی به میزان حدود ۲۰ درصد مواد اولیه کاهش پیدا کرد.
وی افزایش ثبت جهانی فرش دستباف کشور به ۲۹ مورد را از اقدام‌های مرکز ملی فرش دانست و گفت: مطابق تفاهم‌نامه صورت گرفته با سازمان زندان‌ها، آموزش حرفه قالی‌بافی در میان زندانیان استان‌های مختلف رشد خوبی را داشته‌است.
رئیس مرکز ملی فرش دستباف همچنین گفت: این مرکز با کمک بخش خصوصی اهتمام زیادی برای حل مشکل‌های فرش دستباف و تعالی این هنر صنعت ملی دارد.
فرش دستباف مردمی‌ترین تولید کشور است
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم نیز با بیان اینکه تولید فرش دستباف از مصادیق شعار جهش تولید با مشارکت مردم است گفت: فرش دستباف یکی از مردمی‌ترین بخش‌های تولید کشور به شمار می‌آید.
اکبر ابدالی افزود: زیبایی و هنر زیادی در این هنر و صنعت نهفته است، و دوست‌داران هنر را جذب می‌کند.
وی با یادآوری اینکه، فرش دستباف، هدف‌های مقدسی را نیز پیش برده است گفت: فرهنگ اصیل ایران اسلامی و تاریخ کهن این سرزمین را با استفاده از فرش‌دست‌باف به عنوان دومین پرچم کشور به جهان معرفی کرده‌ایم.
ابدالی در بخش دیگری از سخنان خود به برخی از اهداف تجلیل از مشاهیر فرش دستباف اشاره کرد و افزود: شناساندن افراد برجسته و الگو در حوزه هنر و صنعت فرش دستباف از جمله این هدف‌هاست.
وی اظهار کرد: بر اساس شیوه‌نامه مرکز ملی فرش ایران، یک هیات داوران متشکل از ۲۱ عضو شامل صاحب‌نظران و دست‌اندرکاران حوزه فرش تشکیل شد، و طبق فراخوان صورت گرفته به ۲۲ استان، برگزیدگان فرش به این هیات اعلام شد.
وی ادامه داد: هیات داوران پس از بررسی، هشت نفر را به عنوان مشاهیر، ۱۲۱ نفر را به عنوان نام‌آوران و ۲ نفر را نیز به عنوان چهره شاخص فرش دستباف ایران برگزیدند.
فرش دستباف قم ۲۰ درصد سهم صادرات کل کشور را دارد
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف قم نیز با اشاره به ۴۰ هزار بافنده فرش دستباف در این استان گفت: سهم فرش دستباف قم در صادرات کل کشور حدود ۲۰ درصد است.
ابوالفضل صادقی همچنین قم را پایتخت فرش ابریشم جهان دانست و گفت: این استان تولیدکننده نفیس‌ترین فرش‌هایی می‌باشدکه همواره در دنیا زبان‌زد خاص و عام بوده‌است.
وی با بیان این نکته محصول‌های فرش قم دارای ارزش افزوده بسیار بالایی است بیان کرد: زیبایی و ظرافت فرش ابریشم قم در دنیا زبان‌زد است، حتی رئیسان جمهورهای کشورهای مختلف نیز به عنوان گران‌بهاترین هدیه، برای اهدا تقدیم کرده‌اند.
